سخن سردبیر – اولین نوشتار جناب آقای دکتر شمشیری به عنوان سردبیر نشریه

دو سال از آغاز به کار نشریه می گذرد و در این دو سال به همت تمامی اعضای تحریریه و با حسن مدیریت جناب آقای دکتر برخورداری توانستیم چهار شماره نشریه را به دست مخاطبان و علاقه مندان برسانیم. اکنون که ایشان به دلیل مشغله های زیاد، سکان هدایت نشریه را به بنده سپرده اند، جا دارد که از طرف هیئت تحریریه و تمامی دست اندرکاران مجله کمال تشکر و قدردانی را از دکتر برخورداری به عمل آورم. امیدوارم بتوانم ادامه دهنده راه ایشان باشم و حضورم موجب رشد و ارتقای مجله شود.
از ابتدای امر این نشریه با این هدف پا به عرصه وجود نهاد که بتواند به عنوان نشریه ای عمومی اما با مبنایی علمی  و فلسفی، مخاطب عام داشته باشد. از این پس نیز در تلاش خواهیم بود با همین راهبرد نشریه را به پیش ببریم. واقعیت این است که در مجامع علمی و آکادمیک علوم تربیتی ما، نشریه های علمی دانشگاهی به تعداد زیاد منتشر می شوند. این نشریه ها عمدتا مخاطب دانشگاهی داشته و به همین دلیل نه تنها به دست عموم نمی رسند بلکه بنا به دلایل تخصصی با گروههای مختلف جامعه نیز نمی توانند ارتباط برقرار کنند. این در حالی است که  مجامع دانشگاهی و آکادمیک علاوه بر انتشار آثار تخصصی درون دانشگاهی، رسالت برقراری ارتباط با جامعه و گروههای مختلف اجتماعی را نیز بر عهده دارند. از اینرو لااقل بخشی از تولیدات علمی و آثارشان باید متناسب با مخاطب عام منتشر شود. این موضوع در خصوص علوم انسانی به طور اعم و علوم تربیتی به طور خاص صادق تر است.
با وجود اینکه در طی سالهای گذشته ، تولید آثار علمی تخصصی درون دانشگاهی رشد کمی قابل ملاحظه ای داشته است، لیکن، مجامع دانشگاهی و علمی علوم تربیتی نتوانستند آنچنان که باید و شاید، آثار علمی همگانی و برون دانشگاهی تولید و منتشر نمایند. از اینرو، جای نشریه هایی مثل این نشریه بسیار خالی است. در حالی که در کشورهای پیشرفته به لحاظ علمی و دانشگاهی، نمونه های خوبی از نشریه های علمی همگانی در قلمرو علوم تربیتی قابل مشاهده اند.
از سوی دیگر لازم به ذکر است که نشریه های علمی درون دانشگاهی به دلیل ماهیت تخصصی و چارچوب‌ها و معیارهای حاکم بر آنها، در پذیرش و نشر مطالب ارزشمند،قابل تامل و مفید برای مخاطبان گوناگون، با چالش های اساسی مواجه هستند. این موضوع تنها به نشریه های علمی ایران محدود نشده و به طور کلی چارچوب حاکم بر نشریه های دانشگاهی است، هرچند انعطاف پذیری نشریه های خارجی نسبت به داخلی ها بیشتر است. اما در کل مشکل یکسان است. برای روشن شدن مطلب، خوانندگان محترم را به آثار فیلسوفان وجود گرا ارجاع می دهم. همان طور که می دانید فیلسوفانی همچون نیچه و ژان پل سارتر، بیش از آنکه آثارشان به زبان آکادمیک باشد، در قالب ادبی و حتی نمایشنامه، انتشار پیدا کرده است. اگر غیر از این بود فلسفه های وجود گرایانه ی این اندیشمندان مورد توجه جامعه و مخاطب عام قرار نمی گرفت. به دشواری بتوان متنی ادبی را در نشریه ای علمی با موازین سخت گیرانه علمی به چاپ رساند. هرچند مطالب آن مقاله ادبی،واجد ویژگی های فلسفی نوآورانه و یا لااقل اندیشمندانه ای باشد. به همین دلیل به جد بر این باورم که این نشریه باید بتواند ضمن حفظ بنیان های علمی و فلسفی،،بستری را برای جذب و نشر مطالب نوآورانه، ایده پردازانه،ساختار شکنانه و نقادانه فراهم سازد. در واقع رویکرد ما در جذب،چاپ و نشر مطالب، پیروی از کثرت گرایی شناختی است. بدین معنا که لزوما ایده های ناب فلسفی و مطالعات و پژوهشهای علمی، صرفا با تعداد معدودی از روشها شکل نمی گیرند و  تنها در قالب چند اسلوب محدود نیز نوشته نمی شوند. این مطلب دال بر آن است که باید به خلاقیت نویسندگان بها داد و به آنها اجازه داد که ایده ها و آثار خود را به شیوه های خلاقانه ابراز نمایند.، حتی ابراز شفاهی. در طول تاریخ علم و اندیشه، بسیاری از اندیشه های ناب به شیوه ی گفتاری ابراز شده اند. اصولاً سنت شفاهی در بسیاری از مراکز علمی از قدمت زیادی برخوردار بوده است. امروزه نیز با وجود گسترش و غلبه ی سنت نوشتاری، سنت شفاهی هنوز هم حضور داشته و نقش آفرینی می کند. به همین دلیل نمی توان آن را نادیده گرفت و از آن غافل شد.ضمن آنکه این حق مخاطبان است که آنها نیز با کثرتی از شیوه های بیانی و نگارشی مواجه گردند. ایمان دارم که با در پیش گرفتن  خط مشی کثرت گرایانه، این نشریه می تواند هم به نشر و ترویج اندیشه های نوآورانه،منتقدانه و خلاقانه کمک کرده و سهم خود در تولید علم و اندیشه را بپردازد و هم اینکه در جذب حداکثری مخاطبان به موفقیت نسبی نایل گردد.

 

پنج شنبه ۲۳ تیرماه ۱۴۰۱ – سردبیر نشریه فلسفه آموزش