نویسنده: Mary Bowne
ترجمه: سعید سمیعی مدانی
چکیده:
یک تمرین رایج برای مربیان، ایجاد یک فلسفه تدریس است که به آن‌ها کمک می‌کند در طول زمان در مورد راهبردهای مختلف آموزش و یادگیری، به عاملی فکور تبدیل شوند. در این مقاله به طور خاص عنوان خواهد شد: فلسفه تدریس چیست؟ هدف آن چیست؟ چه کسی را شامل می‌شود؟ و روند ایجاد فلسفه تدریس چگونه است؟ این اطلاعات به معلمان تازه‌کار و باتجربه‌تر کمک خواهد کرد تا در فرآیند تمرکز بر بهبود یادگیری دانش‌آموزان، به تدریج فلسفه تدریس شخصی خود را تغییر و توسعه دهند.
کلمات کلیدی: فلسفه تدریس، عامل فکور، دانش‌آموزان، یادگیری، روند.
دانشگاه‌ها و محیط‌های آموزشی معمولاً از اساتید می‌خواهند برای نشان دادن ارزش‌ها و باورهای خود در رابطه با آموزش و یادگیری، فلسفه تدریس خود را تدوین کنند. اغلب، ممکن است اساتید به‌درستی آن‌چه را که این امر نیاز دارد، درک نکند و به جای سندی فلسفی در مورد باورهای شخصی و ارزش‌های خود درباره آموزش و یادگیری، بیوگرافی کار خود در آموزش را به درخواست‌کننده ارائه دهند. مبانی این‌که فلسفه تدریس چیست، هدف، افرادی که شامل می‌شوند و روند ایجاد یک فلسفه تدریس در این مقاله ارائه شده است تا مربیان تازه‌کار و باتجربه بتوانند تدریس خود را توسعه و شکل دهند و باورها و ایدئولوژی‌های خود را به نمایش بگذارند.
فلسفه تدریس چیست؟
فلسفه تدریس روایتی است که باورها و ارزش‌های فرد در مورد آموزش و یادگیری را منعکس می‌کند، که اغلب شامل مثال‌های مشخصی است از شیوه‌هایی که فرد آن باورها را اجرا می‌کند. (دانشگاه کنکوردیا ، ۲۰۱۲ ؛ والکات ، ۱۹۶۶) یک فلسفه تدریس نه تنها به فرد کمک می‌کند تا در مورد تدریس خود تأمل کند، بلکه به او کمک می‌کند تا در روزهای خوب و روزهای چالش‌برانگیز و دشوار، تمرکز کند. فلسفه تدریس در نقش یک یادآوریِ ارزش‌ها و باورها برای مربی عمل می‌کند تا وی تلاش کند در کار خود در کلاس‌ها و تعامل با دانش‌آموزان ثابت قدم بماند.
ایجاد فلسفه تدریس (یا بیانیه تدریس) برای اساتید دانشگاهی و همچنین دانشجویان تحصیلات تکمیلی در حال رایج شدن است (۲۰۱۷، CRLT). از آن‌جا که ایجاد فلسفه تدریس کاری است که حین تغییر روش‌های تدریس و هویت حرفه‌ای انجام می‌شود اساتید باید انتظار تغییر آن را در طول دوره تدریس، با افزایش تجارب داشته باشند. این موضوع ممکن است همزمان که راهی برای مقایسه آموزش واقعی با باورها و ارزش‌ها فراهم می‌آورد، به آن‌ها کمک کند تا تأمل بیش‌تری کنند و به عاملینی فکور تبدیل شوند، امری که برای بهتر شدن مربیان بسیار مهم است. فلسفه تدریس معمولا با نمایش این‌که چه چیزی را چرا و چگونه آموزش می‌دهند، دیدگاه‌های ضمنی آن‌ها را در مورد تدریس و یادگیری دانش‌آموزان واضح می‌کند. مثال‌های مشخص از محتوای دوره، تکالیف، ارزیابی‌ها، راهبردها و سبک‌های تدریس، ایدئولوژیها و نظریه‌هایی که اساس تصمیم‌گیری و اقدامات را تشکیل می‌دهند، در بیانیه فلسفه تدریس یافت می‌شود.
از آن‌جا که هر رشته دانشگاهی و محیط آکادمیک فرهنگ‌ها، خرده‌فرهنگ‌ها، انتظارات و الزامات خاص خود را دارد، فلسفه‌های تدریس ممکن است به طور منحصر به فردی متفاوت از یکدیگر باشد (رمینی، ۲۰۰۹). فلسفه تدریس استادی تازه‌کار نیز ممکن است با استادی باتجربه که دارای تجارب متعدد و متنوع و یا فرصت‌های پیشرفت حرفه‌ای بیش‌تر در رابطه با آموزش و یادگیری بوده است، متفاوت باشد. ایده‌های رایجی که معمولا در بیانیه فلسفه تدریس یافت می‌شود شامل مواردی چون، چرایی و چگونگی آموزش فرد است که نه تنها باورهای فرد بلکه نمونه‌های مشخص و تجربیاتی را که در مورد این ایده‌های خاص بیان می‌شود به نمایش می‌گذارد.
هدف چیست؟
نوشتن فلسفه تدریس می‌تواند اهداف زیادی داشته باشد. به عنوان مثال، یک مربی می‌خواهد برای تاکیدِ چگونگی ارائه محتوا در کلاس، به دانش‌آموزان، همکاران و یا دیگران توضیح دهد که باورها و شیوه‌های تدریس وی چیست. این امر همچنین ممکن است به عنوان یک فرصت رشد حرفه‌ای عمل کند، زیرا یک مربی در شیوه‌های تدریس شخصی خود با دیگر مربیان تأمل می‌کند. به عنوان مثال، مربی ممکن است در مورد ایدئولوژی‌های استفاده از راهبردهای‌های مختلف آموزشی مورد استفاده در کلاس صحبت کند و همکاران در مورد فلسفه مربی مطالعه کنند و سپس مربی را در عمل مشاهده کنند.
گرچه نوشتن فلسفه تدریس ممکن است زمان‌بر باشد، اما اساتید ممکن است بخواهند واقعاً هدف پشت راهبردها، سبک‌ها و ارزش‌های تدریس خود را تشخیص دهند. این امر فرصتی را برای اساتید فراهم می‌آورد تا در رابطه با خود تامل کنند و کار خود را با هدف مشخصی انجام دهند، بنابراین آن‌ها را قادر می‌سازد تا در مورد توانایی‌ها و ارزش‌های آموزشی فرد تمرکز و اشتیاق بیش‌تری داشته باشند (دانشگاه کنکوردیا ، ۲۰۱۲) در طی تامل در رابطه با خود، اساتید می‌توانند ایده‌ها را سازماندهی کنند و اطمینان حاصل کنند که نمونه‌های خاصی از شیوه‌های تدریس برای تأکید بر ارزش‌های ذکر شده مورد استفاده قرار می‌گیرند. همان‌طور که شیوه‌های تدریس گسترش می‌یابد، اسایتد می‌توانند نحوه کارایی یا عدم‌کارایی ایده‌ها و استراتژی‌های خود را تشخیص دهند و ارزیابی کنند، بنابراین منجر به تغییرات تحول‌آفرین در شیوه‌های تدریس آن‌ها می‌شود.
چه کسی را شامل می‌شود؟
اگرچه ممکن است این سوال پیش پا افتاده باشد، اما آشکار است که مربی و دانش‌آموزان مستقیماً درگیر آن می‌شوند، فلسفه تدریس یک مربی نیز ممکن است بر سایر مربیان و یا کارآموزان تأثیر بگذارد. ایده‌ها و راهبردهای نوآورانه ممکن است در آموزش‌ها و فرصت‌های توسعه حرفه‌ای ارائه شود، بنابراین در زمینه آموزش به دیگران کمک می‌کند. ناظران ممکن است هدف و منطق راهبردها، سبک‌ها و جزئیات تدریس اساتید را در استفاده از ابزارها و مواد خاص برای کمک به تدریس فرد بهتر درک کنند. این امر نه تنها برای مدرسان موجود، بلکه برای افرادی که ممکن است در مصاحبه‌ای به امید به تدریس در یک محیط آموزشی شرکت کنند، مناسب باشد. افراد همچنین ممکن است به خودارزیابی روش‌های خود با بررسی فعالیت‌های خود در ارتباط با نظریه‌ها، باورها و ارزش‌ها بپردازند.
روند ایجاد فلسفه تدریس چگونه است؟
ایجاد فلسفه تدریس شامل چندین مرحله است. اول، اساتید باید ایده‌ها، ارزش‌ها و فرضیات خود در رابطه با آموزش و یادگیری را در فرهنگ و فضای آکادمیک خود ایجاد کنند. این امر مستلزم تحقیق در رابطه با بیانیه‌های ماموریت و چشم‌انداز موسسه است که شامل اهداف آینده در رابطه با آموزش و یادگیری و دوره‌های بالقوه‌ای است که ممکن است توسط فرد تدریس شود، همچنین ممکن است نیاز باشد یک مربی درباره اندازه کلاس و انواع دانش‌آموزان حاضر در کلاس بداند. علاوه بر این، ایجاد فلسفه تدریس نیاز به خودآزمایی فرد نسبت به ارزش‌ها و باورهایش دارد. خودآزمایی در رابطه با منشا ارزش‌ها و باورها، علت ماندگاری آن‌ها، نظریه‌هایی که فرد به آن‌ها پایبند است و کاوش انتقادی در مورد تأثیر تجربه‌های مختلف در طول زمان بر فرد (۲۰۰۹، OECD). یک مربی ممکن است لیستی از خصوصیات یک مربی کارآمد تهیه کند، خود را به عنوان یک یادگیرنده در کلاس تصور کند، به جزئیات ملموس مربوط به توانایی‌های تدریس خود فکر کند و یک متن خلاصه و یا تجربه‌ای به یادماندنی که در محیط کلاس رخ داده است را به عنوان پیش‌نویس بنویسد. (دانشگاه کنکوردیا ، ۲۰۱۲). سپس یک استاد می تواند سوالات زیر را بپرسد:
چرا آموزش می‌دهم؟
چه چیزی آموزش می‌دهم؟
چگونه آموزش می‌دهم؟
چگونه اثربخشی خودم را اندازه‌گیری کنم؟
مربیان همچنین باید به این فکر کنند که چه کسی ممکن است فلسفه تدریس را بخواند و توجه داشته باشند که ممکن است شخصی خارج از حوزه آموزشی باشد. یعنی در واقع در نگارش فلسفه تدریس نباید از اصطلاحات دانشگاهی یا اصول انتزاعی که برای خواننده عادی شناخته شده نیست، استفاده کرد. فلسفه تدریس معمولا یک یا دو صفحه است، در متن آن از زمان حال استفاده می‌شود، شامل راهبردهای و روش‌های آموزشی برای تداعی محیط کلاس و به یاد ماندنی و مرتبط با تجربه‌های شخصی نگارنده است. (مرکز دانشگاهی تقویت آموزش و یادگیری ، ۲۰۱۷). پرهیز از اصطلاحات تخصصی، بیان باورهای اساسی در رابطه با تدریس، صادق بودن در مورد آموزش خود، فروتن بودن و اشاره غیرمتکبرانه به دانش‌آموزان، به دیگران کمک می‌کند تا هدف و روند تفکر فرد را تشخیص دهند. (دانشگاه وندربیلت -مرکز آموزش ، ۲۰۱۷).
با پیشرفت افراد در حرفه تدریس خود و تامل در رابطه با تجربیات خود متناسب با ارزش‌ها و باورهایشان، ممکن است به سوالات بیش‌تری پاسخ داده شود، مانند:
چه اهدافی برای خودم و دانشجویانم دارم؟
چگونه می‌توانم یادگیری دانش‌آموزانم را تسهیل کنم؟
چگونه می‌توانم با دانش‌آموزانم ارتباط بسازم؟
چرا این روش تدریس را دارم؟
به چه روش‌های آموزشی اعتماد می کنم؟ چرا؟
چگونه می‌توانم محیطی جذاب و غنی ایجاد کنم؟
چه شواهدی از یادگیری دانش‌آموزان وجود دارد؟
چگونه می‌توانم یک محیط یادگیری ایجاد کنم که همه در آن احساس احترام کنند؟
تفکر من در مورد تدریس با گذشت زمان چگونه تغییر کرده است؟
دانش‌آموزان از من به عنوان معلم چه انتظاری باید داشته باشند؟ (دانشگاه وندربیلت – مرکز آموزش ، ۲۰۱۷)
فلسفه تدریس، مروری بر آن‌چه فرد تصور می‌کند در طول دوره آموزشی باید آموخته شود، نیست بلکه نحوه تدریس مربی و نظریه‌ها، ارزش‌ها و باورهای پشت راهبردها است. بیانیه فلسفه تدریس باید کوتاه و واضح باشد تا دیگران بتوانند به‌راحتی نحوه آموزش فرد را در کلاس تجسم کنند. مربیان باید فروتنی نشان دهند، اذعان کنند که آن‌ها همه چیز را در مورد آموزش نمی‌دانند و مایل به یادگیری بیش‌تر هستند، بنابراین در فرآیندها و تجارب گذشته خود تامل می‌کنند و آماده تجربه‌های جدید هستند تا روند رشد و توسعه در تدریس خود را داشته باشند.
جمع‌بندی
فلسفه تدریس روایت واضح مربی در مورد چگونگی و چرایی آموزش به دیگران است. دلایل و اهداف زیادی برای نوشتن فلسفه تدریس وجود دارد که در درجه اول به عنوان یک فرصت رشد حرفه‌ای عمل می‌کند، زمانی‌که مربی در رابطه با تجربیات شخصی خود تامل می‌کند و به بررسی نظرات، ارزش‌ها و باورهای خود رابطه با آموزش و یادگیری می‌پردازد. فلسفه تدریس خلاصه‌ای از ارزش‌های اصلی و چگونگی تدریس فرد است. در نتیجه، می‌توان از آن برای تصمیم‌گیری درباره نوع مدرسه‌ای که فرد برای تدریس انتخاب می‌کند ، استفاده کرد. اگر محیط کار با فلسفه تدریس فرد ناسازگار باشد، فرد به دلیل عدم رضایت شغلی دچار خستگی و نارضایتی می‌شود. فلسفه تدریس جهت‌گیری فرد را در زمان‌های سخت مشخص می‌کند، زمانی که فرد به کاری که انجام می‌دهد یا چرایی آن شک می‌کند، و باعث می‌شود مربی اسیر خواسته‌ها، فشارها و دیدگاه‌های بیرونی نشود که قدرت انتخاب او را کم می‌کند و یا ارزش او را به عنوان مربی در نظر نمی‌گیرد.
در این مقاله به مبانی، هدف، افراد درگیر و فرآیند فلسفه تدریس پرداخته شد. اعضای هیئت علمی باید انتظار داشته باشند فلسفه تدریس آن‌ها در طول تدریس تغییر کند. البته برخی نکات کلیدی که باید در ذهن داشته باشند این است که تدریس باید بر یادگیری دانش‌آموزان متمرکز باشد، بنابراین فلسفه تدریس باید در درجه اول روی این ویژگی اصلی تمرکز داشته باشد، علاوه بر این باید خوب، مختصر و مفید نوشته شود و شامل مثال‌های شخصی باشد. این سند باید مرتبط با رشته و فرهنگ هر کس باشد، بنابراین باید متناسب با اهداف و ماموریت اصلی دانشگاه و منطقه باشد، هر چند که این سند با توجه به فرایند رشد فرد در تدریس قابل تغییر است. در نهایت توجه به نظرات دیگر و باز بودن نسبت به راهبردها و ایده‌های جدید آموزش و یادگیری بسیار مهم است. این امر همچنین به توسعه فلسفه فرد با توجه به روند توسعه فکری فرد و تکامل تدریس کمک خواهد کرد.
منابع:
Center for Research on Learning and Teaching (CRLT). (2017). The teaching philosophy/statement. Retrieved from http://www.crlt.umich.edu/tstrategies/tstpts.
Concordia University.(2012). What is a teaching philosophy and why do I need it? R etrieved from https://education.cu-portland.edu/blog/masters-resources/what-is-a-teaching-philosophy-statement-and-why-do-i-need-it/
Ramani, P. N. (2009). Writing a teaching philosophy statement: Why, what and how. Philosophy of Teaching Statements: Examples and Tips on How to Write a Teaching Philosophy Statement, 17-19.
OECD. (2012, September). Fostering quality teaching in higher education: Policies and practices. Retrieved from: https://www.oecd.org/edu/imhe/QT%20policies%20and%20practices.pdf.Vanderbilt University-Center for Teaching. (2017). Teaching statements. Retrieved from https://cft.vanderbilt.edu/guides-sub-pages/teaching-statements/.
Walcott, F. G. (1966). Importance of a philosophy for educators. Retrieved from http://www.ascd.org/ASCD/pdf/journals/ed_lead/el_196604_walcott.pdf.
